
Irk Grubu
İşçi Köpek
Boyu
50 - 61 cm
Kilosu
22 - 25 kg
Yaşam Süresi
12 - 13 yıl
Günlük Miktar: 2 ölçek
Aidi ırkı, fazla sayıda bulundukları Fas ile büyük ölçüde ilişkilidir ancak bu ırkın M.Ö. 1600'lü Akdeniz'in doğu kıyılarında yaşadığına ve daha sonra Fenikeliler tarafından batıya getirildiğine inanılmaktadır. Bazı araştırmacılarsa, bu ırkın Pyrenees Çoban Köpeği ırkının soyundan geldiğine ve Atlas Dağları'nda kendiliğinden geliştiğine inanmaktadır. Bu teorinin devamına göre, bu köpeklerin Kuzey Afrika'da yaşayan Berberiler ile bir şekilde bağları bulunmaktadır.
1963 yılında yayınlanan ırk standardında "Atlas Çoban Köpeği" adıyla anılmış olsa da, bu ırk hiçbir zaman çoban köpeği olarak çalışmamıştır. Bu, 1969'da düzeltildi. Hayatı boyunca çöldeki göçebe kabilelerin koruyucusu olarak görev yapmıştır.
Aidi ırkı köpeklerin boyları omuza kadar 50 cm - 61 cm arasında, ağırlıkları 22 kg - 25 kg arasındadır.
Aidi, şefkatli, sadık ve koruyucu bir köpek olarak bilinmektedir. Çok zeki ve eğitilebilirdir ancak oldukça hassas olduğundan dolayı fiziksel şiddet veya sert davranışlardan kaçınılması gerekir. Köpeğinizi eğitirken övgü, ödül ve oyun gibi pozitif pekiştirme yöntemlerini kullanmanız, eğitimde daha iyi sonuçlar almanızı sağlayacaktır.
Oldukça koruyucu olan Aidi, diğer köpeklere, insanlara veya hayvanlara karşı oldukça temkinlidir. Yüksek enerji düzeyi nedeniyle genellikle apartman hayatı için tavsiye edilmez; bahçeli bir evde yaşaması daha iyidir. Ailesiyle yakın bağlar kurmayı sever, bu nedenle her zaman evin içinde ailesiyle birlikte uyuması gerekir. Özellikle küçük alanlarda uzun süre yalnız bırakıldığı takdirde olumsuz davranışlar sergilemeye meyillidir.
Mizacı, kalıtım, eğitim ve sosyalleşme gibi bir dizi faktörden etkilenir. İyi huylu yavrular genellikle meraklı, eğlenceli, insanlara yaklaşmaya ve onlar tarafından tutulmaya isteklidir. Yavru seçimi yapılırken, ne kardeşlerine üstünlük kurmaya çalışan ne de köşede saklanan bir yavru seçin; en iyi seçim bu ikisinin ortasıdır. Her zaman ebeveynlerinden biriyle tanışın (genellikle anne en müsait olandır). Kendinizi rahat hissedebileceğiniz ve huy olarak size en uygun olanı seçin. Ebeveynlerinden ve akrabalarından biriyle tanışmak, köpeğin büyüdüğü zaman nasıl olacağını değerlendirmek için faydalıdır.
Her ırkta olduğu gibi Aidi ırkının da küçük yaşlardan itibaren sosyalleşmeye ihtiyacı vardır. Pek çok farklı insanı, görüntüyü ve sesleri deneyimlemesi gerekir. Sosyalleşme, yavru köpeğinizin iyi huylu bir köpek olarak büyümesine yardımcı olur. Diğer köpeklerle tanıştırmak ve birbirleriyle kontrollü şekilde etkileşime girmesini sağlamak da çok faydalı olacaktır. Sosyal becerilerinin gelişmesi için köpek parklarını ziyaret etmek, köpek arkadaşlarıyla birlikte oyun oynamasını sağlamak veya birlikte keyifli yürüyüşler yapmak faydalı olacaktır.
Aidi ırkı köpekler genellikle sağlıklıdır ancak tüm ırklarda olduğu gibi bazı sağlık sorunlarına eğilimlidirler. Köpeklerin hepsi bu hastalıkların herhangi birine veya hepsine yakalanmaz ancak bu ırkı düşünüyorsanız, aşağıdaki hastalıkların farkında olmanız önemlidir.
Kalça Displazisi: Kalça çıkığı olarak da bilinen bu rahatsızlık, uyluk kemiğinin kalça eklemine tam oturamamasından kaynaklanan kalıtsal bir durumdur. Kalça displazisi olan bir köpekte herhangi bir rahatsızlık belirtisi görmeyebilirsiniz. Köpek yaşlandıkça artrit gelişebilir. Görüntülenebilmesi için X-ışını taramasından yararlanılır. Kalça displazisi olan köpekler çiftleştirilmemelidir. Bir köpek yavrusu satın alıyorsanız, köpeğin anne ve babasının kalça displazisi için test edildiğini ve problemsiz olduğunun kanıtlanmasını (yazılı bir doküman ile) isteyebilirsiniz. Kalça diplazisi kalıtsaldır ancak çevresel koşullardan da tetiklenebilir; yüksek kalorili yiyeceklerle hızlı büyüme ve zıplama, atlama veya düşme sonucunda oluşabilecek yaralanmalar gibi.
Dirsek Displazisi: Kalça displazisine benzer şekildedir ve dejeneratif bir hastalıktır. Kötü biçimlenmiş ve zayıflamış bir eklem ile sonuçlanan, anormal büyümenin veya gelişme sırasında yaşanan bir sakatlıktan dolayı kaynaklandığına inanılmaktadır. Hastalığın seviyesi, durumun şiddetine göre değişir: köpek artrit geliştirebilir veya topallayabilir. Tedavi, ameliyat, kilo yönetimi, tıbbi yönetim ve anti-inflamatuar ilaçlarla mümkündür.
Patella Luksasyonu: Diz kapağı kayması olarak da bilinir ve genellikle küçük köpek ırklarında yaygındır. Üç bölümden oluşan patellanın -femur (uyluk kemiği), patella (diz kapağı) ve tibia (kaval kemiği) - uygun şekilde dizilememesi sonucu ortaya çıkar. Bu durum, bacaklardan kaynaklı olarak anormal bir yürüyüşe veya topallamaya neden olur. Doğumda mevcut olan bir durumdur ancak genellikle çok geç olmadan anlaşılamaz. Patella luksasyonun neden olduğu sürtünme, artrit ve dejeneratif eklem hastalığına yol açabilir. 1. Dereceden eklemde geçici lamensiyeye neden olan ara sıra bir luksasyondan, tibianın dönmesinin ciddi olduğu ve patellanın el ile yeniden düzeltilemeyeceği 4. dereceye kadar dört çeşit patella luksasyonu vardır. Bu rahatsızlık köpekte eğri bacaklı bir görünüme neden olur. Patella luksasyonun ciddi dereceleri cerrahi müdahaleler gerektirebilir.
Geniş alanlarda çalışmaya ve yaşamaya alışmış olan Aidi ırkının mutlu ve sağlıklı kalmasını sağlamak için her gün bol miktarda egzersiz yapması gerekir. Aidi ırkının egzersiz ihtiyacı günlük 45 dakikalık aktivitelerle veya 2.5 ila 3 kilometrelik yürüyüşlerle karşılanabilir.
Aidi, oldukça zeki ve eğitilebilir bir köpektir. Zeki olduğu kadar hassastır, bu nedenle fiziksel şiddet ve sert davranışlardan kaçınılması gerekir (her köpekte olduğu gibi). Oyun, övgü ve ödül gibi pozitif pekiştirme yöntemlerini kullanarak, eğitimde daha iyi sonuçlar elde edebilirsiniz.
Aidi ırkının beslenme ihtiyacı için önerilen günlük miktar: Günde 2 ölçek yüksek kaliteli kuru mamayı iki öğüne bölerek verebilirsiniz.
NOT: Köpeğinizin ne kadar yediği büyüklüğüne, yaşına, boyutlarına, yapısına, metabolizmasına ve aktivite düzeyine bağlıdır. Köpekler tıpkı insanlar gibi farklı bireylerdir ve hepsinin aynı miktarda gıdaya ihtiyacı yoktur. Son derece aktif bir köpeğin, uyuşuk bir köpeğin yediğinden daha fazlasına ihtiyaç duyacağını söylemeye muhtemelen gerek yoktur. Satın aldığınız mamanın kalitesi de fark yaratır. Mama ne kadar kaliteli olursa köpeğiniz o kadar fazla yemek isteyecektir, tersi durumlardaysa mama kasesinde kalanları göreceksiniz ve onu cezbedebilmek için kasesini sallamaya başlayacaksınız.
Köpeğinizi beslerken mamanın tamamını mama kabında bırakmak yerine, ölçerek ve iki öğüne bölerek vermeniz önerilir. Aşırı kilolu olup olmadığından emin değilseniz, göz testi ve dokunma testi yapabilirsiniz. Öncelikle ona bakın; belini görebiliyor olmalısınız. Ardından ellerinizi sırtına koyun ve baş parmaklarınız bel kemiğinde olacak şekilde, parmaklarınıza aşağı doğru yayılma hareketi uygulayın. Omurgalarını göremez ancak parmaklarınızla çok bastırmadan da hissedebiliyor olmanız gerekir. Eğer hissedemiyorsanız, daha az yemeli ve daha çok egzersiz yapmalıdır.
Aidi ırkının kürk rengi kırmızı, açık kahverengi, brindle, beyaz, siyah ve kahverengi gibi çeşitli renklerde veya bu renklerin çeşitli kombinasyonları şeklinde olabilir. Gözleri kahverengi veya kehribar, burnu siyah veya kahverengidir.
Kürkü uzun ve kalın tüylerden oluşmasına rağmen Aidi ırkının kürk bakımı zor değildir. Yıl boyunca orta düzeyde ancak ilkbahar ve sonbaharda yoğun bir şekilde tüy döker. Genel olarak kürkünü haftada en az iki kez fırçalamak veya taramak yeterlidir. Tüy dökme sezonlarında bu işlemi günlük uygulayarak dökülen tüy miktarının kontrol altında tutulmasını sağlayabilirsiniz. Doğal cilt yağlarının kaybolmaması için sık banyo yapılmamalıdır. Kürk bakımı düzenli bir şekilde uyguluyorsanız zaten sık banyoya ihtiyaç duymayacaktır.
Diğer bakım ihtiyaçlarının arasında ağız hijyeni bulunmaktadır. Dişlerini, tartar birikmesi ve bakteri oluşumuna engel olmak için haftada en az iki veya üç kez fırçalayın. Diş eti hastalığını ve kötü nefesi engellemek istiyorsanız günlük fırçalama daha iyidir. Eğer bunu nasıl yapmanız gerektiğini bilmiyorsanız köpeklerin dişleri nasıl fırçalanır başlıklı içeriğimizi incelemenizi tavsiye ediyoruz.
Eğer köpeğinizin tırnakları doğal olarak yıpranmıyorsa, ayda bir veya iki kez tırnaklarını kesin. Yürürken tırnaklarının yerle temasından kaynaklanan tıkırdama seslerini duyuyorsanız çok uzunlar. Kısa ve düzgün tırnaklar daha sağlıklıdır. Sık sık patilerini kontrol edin ancak köpeklerin patileri konusunda hassas olduklarını ve nazik davranmanız gerektiğini unutmayın. Köpeklerin ayaklarında kan damarları vardır ve çok kısa keserseniz kanamaya neden olabilirsiniz. Bu gibi durumlarda bir dahaki sefere köpeğiniz tırnaklarını kesmenize izin vermeyecektir. Bu yüzden, bu konuda herhangi bir deneyiminiz yoksa veterinerinizden destek almayı düşünebilirsiniz. Bu konuda yeterince hevesliyseniz köpeklerin tırnakları nasıl kesilir başlıklı yazımızı incelemenizi tavsiye ediyoruz.
Kulaklarının her hafta, kızarıklık veya kötü kokuya karşı kontrol edilmesi gerekir. Kızarıklık veya kötü koku enfeksiyona işaret edebilir. Köpeğinizin kulaklarını kontrol ederken, enfeksiyonları önlemeye yardımcı olmak için kulaklarını nazik bir şekilde ve pH dengeli kulak temizleyicisi ile nemlendirilmiş bir pamuk topu yardımıyla temizleyin ancak kulak içerisine herhangi bir şey sokmayın. Sadece dış kulağı temizlemelisiniz. Bunu nasıl yapacağınızı bilmiyorsanız, görsellerle desteklenmiş köpeklerin kulakları nasıl temizlenir başlıklı içeriğimizi incelemenizi tavsiye ediyoruz.
Tarama sırasında cildinde, kulaklarında, burun, ağız, göz veya ayaklarda kızarıklık, iltihaplanma belirtileri veya yaralanma olup olmadığını kontrol edin. Kulakları iyi kokmalı, gözlerinde kızarıklık olmamalı, burnunda akıntı olmamalıdır. Dikkatli şekilde yapılacak haftalık muayeneniz, olası sağlık sorunlarını erken teşhis etmenize yardımcı olacaktır.