
Irk Grubu
Çoban Köpeği
Boyu
65 - 81 cm
Kilosu
40 - 80 kg
Yaşam Süresi
12 - 15 yıl
Günlük Miktar: 5 ölçek
Alabay, Asya'nın ortasında -Ural Nehri, Hazar Denizi, Anadolu ve Çin'in kuzeybatı sınırı arasında kalan bölgede- doğmuştur. Tarihinin M.Ö. 2000 ve 3000 yılları arasına dayandığına ve Tibet Mastifi'nin soyundan geldiğine inanılmaktadır. İnsanların müdahalesinden bağımsız olarak geliştiği için kökenini tam olarak takip etmenin imkansız olduğu söylenir. Aynı bölgede doğmuş Kafkas Çoban Köpeği, Kangal ve Akbaş ırklarıyla genetik benzerlikler gösterir. Belirsiz kökenlerinden sonra insanların müdahalesiyle üç farklı tipte gelişmiştir: çoban köpeği, bekçi köpeği ve köpek dövüşçüsü. Bilinen en ünlü takma adı "Kurt Boğan" anlamına gelen Rusça "Volkodov"dur.
Alabaylar'ın, Moğollar'ın Doğu Avrupa ve Orta Avrupa'ya akın ettiği sırada yanlarında götürdükleri köpekler olduğu düşünülmektedir ancak benzer ırklar da olabileceği için bu bilginin kesinliği bulunmamaktadır. 2000'de Rusya'nın en popüler köpek ırkıydı ve sayıları günümüzde bir miktar azalmış olsa da hala popülerliğini korumaktadır.
Alabay ırkının erkeklerinin boyları omuza kadar 70 ila 81 cm, ağırlıkları 50 ila 80 kg'dır. Dişilerinin boyları omuza kadar 65 ila 69 cm, ağırlıkları 40 ila 65 kg'dır.
Sakin ve korkusuz olarak tanımlanan Alabay, mükemmel bir aile köpeği ve koruyucusudur. Genellikle bütün aileyle iyi anlaşır. Diğer köpeklere karşı baskınlık kurmak ister. Yabancılara karşı şüphecidir, bu nedenle iyi bir bekçi köpeğidir ancak geceleri havlamaya meyilli olduğu bilinmektedir. Birbirlerini çok iyi anladıkları için diğer Alabaylar ile birlikte uyumlu yaşarlar. Çok zekidir ve eğitim sırasında kullanılacak pozitif pekiştirme yöntemlerine olumu yanıt verir. İç mekanda çok sakin görünebilir ancak bunun sizi kandırmaması gerekir.
Mizacı, kalıtım, eğitim ve sosyalleşme gibi bir dizi faktörden etkilenir. İyi huylu yavrular genellikle meraklı, eğlenceli, insanlara yaklaşmaya ve onlar tarafından tutulmaya isteklidir. Yavru seçimi yapılırken, ne kardeşlerine üstünlük kurmaya çalışan ne de köşede saklanan bir yavru seçin; en iyi seçim bu ikisinin ortasıdır. Her zaman ebeveynlerinden biriyle tanışın (genellikle anne en müsait olandır). Kendinizi rahat hissedebileceğiniz ve huy olarak size en uygun olanı seçin. Ebeveynlerinden ve akrabalarından biriyle tanışmak, köpeğin büyüdüğü zaman nasıl olacağını değerlendirmek için faydalıdır.
Her ırkta olduğu gibi, Alabay ırkının da küçük yaşlardan itibaren sosyalleşmeye ihtiyacı vardır. Pek çok farklı insanı, görüntüyü ve sesleri deneyimlemesi gerekir. Sosyalleşme, yavru köpeğinizin iyi huylu bir köpek olarak büyümesine yardımcı olur. Diğer köpeklerle tanıştırmak ve birbirleriyle kontrollü şekilde etkileşime girmesini sağlamak da çok faydalı olacaktır. Sosyal becerilerinin gelişmesi için köpek parklarını ziyaret etmek, köpek arkadaşlarıyla birlikte oyun oynamasını sağlamak veya birlikte keyifli yürüyüşler yapmak faydalı olacaktır.
Alabay ırkı köpekler genellikle sağlıklıdır ancak tüm ırklarda olduğu gibi bazı sağlık sorunlarına eğilimlidirler. Köpeklerin hepsi bu hastalıkların herhangi birine veya hepsine yakalanmaz ancak bu ırkı düşünüyorsanız, aşağıdaki hastalıkların farkında olmanız önemlidir.
Kalça Displazisi: Kalça çıkığı olarak da bilinen bu rahatsızlık, uyluk kemiğinin kalça eklemine tam oturamamasından kaynaklanan kalıtsal bir durumdur. Kalça displazisi olan bir köpekte herhangi bir rahatsızlık belirtisi görmeyebilirsiniz. Köpek yaşlandıkça artrit gelişebilir. Görüntülenebilmesi için X-ışını taramasından yararlanılır. Kalça displazisi olan köpekler çiftleştirilmemelidir. Bir köpek yavrusu satın alıyorsanız, köpeğin anne ve babasının kalça displazisi için test edildiğini ve problemsiz olduğunun kanıtlanmasını (yazılı bir doküman ile) isteyebilirsiniz. Kalça diplazisi kalıtsaldır ancak çevresel koşullardan da tetiklenebilir; yüksek kalorili yiyeceklerle hızlı büyüme ve zıplama, atlama veya düşme sonucunda oluşabilecek yaralanmalar gibi.
Dirsek Displazisi: Kalça displazisine benzer şekildedir ve dejeneratif bir hastalıktır. Kötü biçimlenmiş ve zayıflamış bir eklem ile sonuçlanan, anormal büyümenin veya gelişme sırasında yaşanan bir sakatlıktan dolayı kaynaklandığına inanılmaktadır. Hastalığın seviyesi, durumun şiddetine göre değişir: köpek artrit geliştirebilir veya topallayabilir. Tedavi, ameliyat, kilo yönetimi, tıbbi yönetim ve anti-inflamatuar ilaçlarla mümkündür.
Alabay için ideal yaşam ortamı geniş bahçeli bir evdir. Günlük yürüyüşler yapmayı seven aileler için iyi bir arkadaştır. Güvenlik için daima tasmayla dolaştırılmalıdır. Düşük enerjili bir köpek olmasına rağmen oldukça dayanıklıdır. Kemikleri ve eklemleri tam olarak olgunlaşmadan aşırı egzersiz yaptırılmamalıdır. Alabay ırkının egzersiz ihtiyacı günlük 60 dakikalık aktivitelerle veya 3 ila 3.5 kilometrelik yürüyüşlerle karşılanabilir.
Alabay zeki ancak bağımsız bir köpektir. İtaatkar bir köpek olması zor ama imkansız değildir. Övgü, ödül ve oyun gibi pozitif pekiştirme yöntemlerinin kullanıldığı eğitim tekniklerine olumlu yanıt verir.
Alabay ırkının beslenme ihtiyacı için önerilen günlük miktar: günde 4 ölçek yüksek kaliteli kuru mamayı iki öğüne bölerek verebilirsiniz.
NOT: Köpeğinizin ne kadar yediği büyüklüğüne, yaşına, boyutlarına, yapısına, metabolizmasına ve aktivite düzeyine bağlıdır. Köpekler tıpkı insanlar gibi farklı bireylerdir ve hepsinin aynı miktarda gıdaya ihtiyacı yoktur. Son derece aktif bir köpeğin, uyuşuk bir köpeğin yediğinden daha fazlasına ihtiyaç duyacağını söylemeye muhtemelen gerek yoktur. Satın aldığınız mamanın kalitesi de fark yaratır. Mama ne kadar kaliteli olursa köpeğiniz o kadar fazla yemek isteyecektir, tersi durumlardaysa mama kasesinde kalanları göreceksiniz ve onu cezbedebilmek için kasesini sallamaya başlayacaksınız.
Köpeğinizi beslerken mamanın tamamını mama kabında bırakmak yerine, ölçerek ve iki öğüne bölerek vermeniz önerilir. Aşırı kilolu olup olmadığından emin değilseniz, göz testi ve dokunma testi yapabilirsiniz. Öncelikle ona bakın; belini görebiliyor olmalısınız. Ardından ellerinizi sırtına koyun ve baş parmaklarınız bel kemiğinde olacak şekilde, parmaklarınıza aşağı doğru yayılma hareketi uygulayın. Omurgalarını göremez ancak parmaklarınızla çok bastırmadan da hissedebiliyor olmanız gerekir. Eğer hissedemiyorsanız, daha az yemeli ve daha çok egzersiz yapmalıdır.
Alabay ırkının kürkü çift katman tüy yapısına sahiptir ve iç katman tüyleri dış katman tüylerine göre 3 ila 5 cm olacak şekilde kısa veya 7 ila 10 cm olacak şekilde uzun olabilir. Kürk rengi çeşitlidir ancak genetik olarak herhangi bir kombinasyonda mavi ve kahverenginin olmaması gerekir.
Kürk bakımı kolaydır. Yıl boyunca az tüy döker ancak ilkbaharda bu miktar yoğunlaşır. Genel olarak haftada bir kez taranması veya fırçalanması yeterlidir ancak daha yoğun tüy döktüğü zamanlarda tarama veya fırçalama sıklığını arttırarak dökülen tüy miktarının kontrol altına alınmasını sağlayabilirsiniz. Banyo, yalnızca gerektiğinde yapılabilir çünkü Alabay'ın sık banyoya ihtiyacı yoktur.
Diğer bakım ihtiyaçlarının arasında ağız hijyeni bulunmaktadır. Dişlerini, tartar birikmesi ve bakteri oluşumuna engel olmak için haftada en az iki veya üç kez fırçalayın. Diş eti hastalığını ve kötü nefesi engellemek istiyorsanız günlük fırçalama daha iyidir. Eğer bunu nasıl yapmanız gerektiğini bilmiyorsanız köpeklerin dişleri nasıl fırçalanır başlıklı içeriğimizi incelemenizi tavsiye ediyoruz.
Eğer köpeğinizin tırnakları doğal olarak yıpranmıyorsa, ayda bir veya iki kez tırnaklarını kesin. Yürürken tırnaklarının yerle temasından kaynaklanan tıkırdama seslerini duyuyorsanız çok uzunlar. Kısa ve düzgün tırnaklar daha sağlıklıdır. Sık sık patilerini kontrol edin ancak köpeklerin patileri konusunda hassas olduklarını ve nazik davranmanız gerektiğini unutmayın. Köpeklerin ayaklarında kan damarları vardır ve çok kısa keserseniz kanamaya neden olabilirsiniz. Bu gibi durumlarda bir dahaki sefere köpeğiniz tırnaklarını kesmenize izin vermeyecektir. Bu yüzden, bu konuda herhangi bir deneyiminiz yoksa veterinerinizden destek almayı düşünebilirsiniz. Bu konuda yeterince hevesliyseniz köpeklerin tırnakları nasıl kesilir başlıklı yazımızı incelemenizi tavsiye ediyoruz.
Kulaklarının her hafta, kızarıklık veya kötü kokuya karşı kontrol edilmesi gerekir. Kızarıklık veya kötü koku enfeksiyona işaret edebilir. Köpeğinizin kulaklarını kontrol ederken, enfeksiyonları önlemeye yardımcı olmak için kulaklarını nazik bir şekilde ve pH dengeli kulak temizleyicisi ile nemlendirilmiş bir pamuk topu yardımıyla temizleyin ancak kulak içerisine herhangi bir şey sokmayın. Sadece dış kulağı temizlemelisiniz. Bunu nasıl yapacağınızı bilmiyorsanız, görsellerle desteklenmiş köpeklerin kulakları nasıl temizlenir başlıklı içeriğimizi incelemenizi tavsiye ediyoruz.
Tarama sırasında cildinde, kulaklarında, burun, ağız, göz veya ayaklarda kızarıklık, iltihaplanma belirtileri veya yaralanma olup olmadığını kontrol edin. Kulakları iyi kokmalı, gözlerinde kızarıklık olmamalı, burnunda akıntı olmamalıdır. Dikkatli şekilde yapılacak haftalık muayeneniz, olası sağlık sorunlarını erken teşhis etmenize yardımcı olacaktır.
Alabay ırkının çocuklarla iyi anlaştığı bilinmektedir ancak büyük boyutları nedeniyle küçük bir çocuğu istemeden kolayca yere düşürebilir ve yaralanmasına sebep olabilir.
Her ırkta olduğu gibi çocuklara köpeklere nasıl yaklaşacaklarını ve onlara nasıl dokunacaklarını öğretmelisiniz. Her iki tarafın da herhangi bir ısırma, kulak veya kuyruk çekme gibi hareketlerini önlemek için her zaman köpeklerle küçük çocuklar arasındaki etkileşimleri denetlemelisiniz. Çocuğunuza, yemek yerken veya uyurken herhangi bir köpeğe asla yaklaşmamasını veya köpeğin yemeğini uzaklaştırmaya çalışmaması gerektiğini öğretmelisiniz. Hiçbir köpek, herhangi bir küçük çocukla denetimsiz bir şekilde bırakılmamalıdır.
Alabay iyi sosyalleştirildiği takdirde kedilerle, baskın davranmaya çalışmayan köpeklerle ve diğer evcil hayvanlarla iyi geçinir.